Đổi ngoại tệ và chuyển tiền qua ngân hàng tại Nhật: Hướng dẫn chi tiết cho người nước ngoài

Sống và làm việc tại Nhật Bản, nhiều người nước ngoài có nhu cầu đổi ngoại tệ từ tiền Việt Nam (VND), USD, EUR sang yên Nhật (JPY) để chi tiêu hàng ngày, nhận lương, thanh toán tiền thuê nhà, học phí hay mua sắm. Ngược lại, họ cũng thường xuyên muốn chuyển tiền về Việt Nam hoặc các quốc gia khác nhằm hỗ trợ gia đình, trả nợ, hoặc đầu tư.

Tuy nhiên, quy trình đổi và chuyển tiền ở Nhật khá khác so với Việt Nam. Người nước ngoài cần nắm rõ các hình thức dịch vụ, thủ tục giấy tờ, mức phí, tỷ giá cũng như quy định pháp luật liên quan. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ cách đổi ngoại tệ, gửi tiền trong và ngoài Nhật, đồng thời tối ưu hóa chi phí và đảm bảo an toàn.

Các hình thức đổi tiền và chuyển tiền

Ở Nhật, có ba hình thức chính:

Ngân hàng truyền thống

Các ngân hàng lớn như MUFG, Mizuho, SMBC, Yucho Ginko cung cấp dịch vụ đổi tiền mặt và chuyển tiền trong nước hoặc quốc tế. Đây là hình thức an toàn, nhưng thủ tục thường khá phức tạp và tỷ giá không cạnh tranh bằng các dịch vụ fintech.

Ngân hàng trực tuyến và ứng dụng di động (Online Bank / Fintech)

Các ngân hàng trực tuyến như Rakuten Bank, Sony Bank, PayPay Bank cho phép đổi ngoại tệ và chuyển tiền quốc tế trực tiếp qua ứng dụng. Ưu điểm là tiện lợi, nhanh chóng, phí thấp hơn so với ngân hàng truyền thống.

Dịch vụ chuyển tiền quốc tế (Remittance Service)

Các công ty như Western Union, TransferWise (Wise), SBI Remit, PayPal, Smile, Dcom, Kyodai… hỗ trợ gửi tiền ra nước ngoài mà không cần tài khoản ngân hàng Nhật. Đây là lựa chọn phổ biến khi cần gửi số tiền nhỏ hoặc trong tình huống khẩn cấp.

Quy trình đổi ngoại tệ tại ngân hàng

Việc đổi ngoại tệ tại ngân hàng ở Nhật thường diễn ra theo các bước sau:

1. Chuẩn bị giấy tờ: Thẻ cư trú (在留カード), hộ chiếu (nếu được yêu cầu), thông tin liên hệ.
2. Chọn ngân hàng và loại dịch vụ: đổi tiền mặt tại quầy hoặc chuyển tiền quốc tế.
3. Kiểm tra tỷ giá và phí: tỷ giá tại quầy ngân hàng thường kém cạnh tranh hơn so với ngân hàng online.
4. Thực hiện giao dịch: điền mẫu đơn, ký xác nhận và nhận biên lai.
5. Lưu giữ biên lai: đây là chứng từ quan trọng trong trường hợp phát sinh sai sót hoặc tranh chấp.

 Lưu ý: nhiều ngân hàng có giới hạn số tiền đổi trong ngày hoặc trong một giao dịch, đặc biệt với người nước ngoài.

• Phí tham khảo:
  • Ngân hàng thường tính phí 500 – 2000 yên/ lần, ngoài ra phần chênh lệch tỷ giá mới là chi phí chính (thường cao hơn 1 – 3% so với tỷ giá thị trường).
  • Nếu đổi số tiền lớn, phí có thể tính theo % thay vì mức cố định.
• Hạn mức giao dịch:
  • Nhiều ngân hàng giới hạn 10 man – 100 man/ ngày cho việc đổi ngoại tệ, đặc biệt với người nước ngoài chưa có lịch sử giao dịch lâu dài.
  • Nếu cần đổi số tiền lớn hơn, bạn phải đăng ký trước hoặc thực hiện nhiều lần giao dịch.
• Yêu cầu xác minh bổ sung:
  • Khi đổi số tiền lớn, ngân hàng có thể yêu cầu chứng minh nguồn tiền (ví dụ: phiếu lương, giấy tờ chứng minh thu nhập).
  • Có thể phải giải thích mục đích sử dụng (du học, chi tiêu cá nhân, chuyển tiền ra nước ngoài).
  • Quy trình xác minh này nhằm tuân thủ luật phòng chống rửa tiền (AML) tại Nhật.

Quy trình chuyển tiền trong nước (Domestic Transfer)

Khi muốn gửi tiền từ tài khoản của bạn sang tài khoản khác trong Nhật Bản, quy trình thường gồm:

1. Chuẩn bị thông tin người nhận: họ tên, số tài khoản, tên chi nhánh ngân hàng.
2. Chọn hình thức chuyển tiền: thực hiện tại quầy ngân hàng, qua ATM hoặc internet banking.
3. Điền thông tin giao dịch: nhập số tiền và nội dung chuyển.
4. Xác nhận và nhận biên lai: kiểm tra kỹ số tài khoản và tên người nhận trước khi xác nhận giao dịch.

 Một số lưu ý khi chuyển tiền trong nước tại Nhật:

• Phí chuyển tiền:
  • Khoảng 100 – 300 yên cho tài khoản cùng ngân hàng
  • 200 – 400 yên cho tài khoản khác ngân hàng.
• Giới hạn số tiền:
  • Qua ATM: thường tối đa 10 man – 50 man yên/lần (tùy ngân hàng và loại thẻ). Nếu muốn chuyển số tiền lớn cần ra trực tiếp ngân hàng để thực hiện giao dịch.
  • Qua Internet Banking: hạn mức có thể cao hơn, nhưng vẫn cần đăng ký nâng hạn mức nếu muốn chuyển số tiền lớn.
• Mẹo tiết kiệm chi phí:
  • Một số ngân hàng online (Rakuten Bank, Sony Bank, Paypay Bank…) cho phép miễn phí 1 – 5 lần chuyển tiền/ tháng.
  • Nếu bạn thường xuyên chuyển tiền sang tài khoản cùng ngân hàng, nên mở tài khoản cùng hệ thống để giảm chi phí.
• Xác minh bảo mật:
  • Khi chuyển tiền qua Internet banking, ngân hàng thường yêu cầu mã thực 1 lần (OTP) qua SMS hoặc thiết bị bảo mật.
  • Với giao dịch số tiền lớn, có thể cần thêm bước xác minh danh tính.

Quy trình chuyển tiền quốc tế (International Remittance)

So với chuyển tiền trong nước, việc gửi tiền ra nước ngoài tại Nhật phức tạp hơn, thường gồm các bước:

1. Chuẩn bị giấy tờ và tài khoản ngân hàng Nhật: thẻ cư trú, số tài khoản, thông tin ngân hàng của người nhận ở nước ngoài (SWIFT/BIC, số IBAN).
2. Chọn dịch vụ chuyển tiền: ngân hàng truyền thống, ngân hàng online, hoặc công ty chuyển tiền quốc tế.
3. Điền thông tin giao dịch: số tiền, loại ngoại tệ, thông tin người nhận.
4. Kiểm tra tỷ giá và phí: ngân hàng truyền thống thường có tỷ giá kém cạnh tranh hơn, trong khi dịch vụ fintech thường rẻ và linh hoạt hơn.
5. Xác nhận và hoàn tất giao dịch: lưu giữ biên lai và theo dõi tình trạng giao dịch.

 Thời gian xử lý: từ 1–5 ngày, làm việc tùy vào ngân hàng và quốc gia nhận.

• Phí tham khảo:
  • Ngân hàng truyền thống: 2000 – 5000 yên/ giao dịch, chưa kể phí ngân hàng trung gian.
  • Ngân hàng online (Rakuten, Sony Bank, Paypay Bank): thường 1000 – 2500 yên/ giao dịch.
  • Dịch vụ fintech (Wise, SBI Remit, Kyodai…): khoảng 500 – 1500 yên/ giao dịch, thuận tiện hơn vì hiển thị tỷ giá và phí ngay trên ứng dụng.
• Hạn mức chuyển tiền:
  • Tùy dịch vụ: thường từ 100 man – 500 man/ lần, hoặc có giới hạn theo tháng/ năm.
  • Với fintech, hạn mức có thể thấp hơn (ví dụ Wise giới hạn khoảng 100 man/ lần với cá nhân).
• Yêu cầu xác minh bổ sung:
  • Khi chuyển số tiền lớn, ngân hàng sẽ yêu cầu chứng minh nguồn tiền (hợp đồng lao động, sao kê lương, giấy tờ thu nhập).
  • Có thể cần khai báo mục đích chuyển tiền (học phí, hỗ trị gia đình, trả nợ, đầu tư).
  • Một số dịch vụ áp dụng quy định chống rửa tiền (AML), nên sẽ liên hệ xác minh nếu giao dịch bất thường.

Hướng dẫn chi tiết một số ngân hàng phổ biến khi chuyển tiền quốc tế

Ngân hàng Yucho Ginko

Yucho Ginko cho phép đổi ngoại tệ cơ bản và chuyển tiền quốc tế qua dịch vụ Yucho International Remittance.

• Ưu điểm: mạng lưới chi nhánh và ATM rộng, dễ tiếp cận.
• Nhược điểm: phí chuyển tiền quốc tế cao, tỷ giá thường không tốt.
• Bước mở tài khoản: tải app, đăng ký online, xác minh thẻ cư trú.
• Bước chuyển tiền quốc tế: điền thông tin người nhận, chọn loại tiền, ký xác nhận, nhận biên lai.

Ngân hàng Mitsubishi UFJ (MUFG)

MUFG cung cấp MUFG International Transfer, thuận tiện cho người nước ngoài làm việc tại Nhật.

• Ưu điểm: uy tín, hỗ trợ giao dịch quốc tế tốt, có English support.
• Nhược điểm: thủ tục mở tài khoản và chuyển tiền phức tạp hơn.
• Bước chuyển tiền: đăng nhập MUFG Direct → chọn “International Transfer” → điền thông tin người nhận → kiểm tra tỷ giá và phí → xác nhận.

Ngân hàng Mizuho

Mizuho Bank cho phép chuyển tiền quốc tế và đổi ngoại tệ tại quầy hoặc online thông qua Mizuho Direct.

• Ưu điểm: ngân hàng lớn, dịch vụ toàn diện, app ổn định.
• Nhược điểm: mạng lưới ATM ít hơn Yucho, thủ tục mở tài khoản phức tạp.
• Bước chuyển tiền: mở tài khoản → đăng nhập Mizuho Direct → chọn “Overseas Remittance” → điền thông tin người nhận → xác nhận → theo dõi giao dịch.

Seven Bank (セブン銀行)

Giới thiệu ngân hàng:
Seven Bank là ngân hàng trực tuyến nổi tiếng gắn liền với hệ thống Seven Eleven, với hàng nghìn ATM phủ khắp Nhật Bản, kể cả các vùng nông thôn. Ngân hàng này cho phép người nước ngoài dễ dàng mở tài khoản, đổi ngoại tệ cơ bản và thực hiện chuyển tiền quốc tế. Seven Bank đặc biệt thuận tiện cho những người thường xuyên đi siêu thị Seven Eleven hoặc cần rút tiền ngoài giờ hành chính.

Bước mở tài khoản và chuyển tiền quốc tế:

1. Truy cập website hoặc tải ứng dụng Seven Bank.
2. Điền thông tin cá nhân: họ tên, địa chỉ, số điện thoại, thẻ cư trú.
3. Chụp ảnh thẻ cư trú và selfie xác minh danh tính.
4. Chờ xét duyệt khoảng 1–2 tuần, nhận thẻ ATM qua bưu điện.
5. Đăng nhập Seven Bank Online → chọn mục “International Remittance” → điền thông tin người nhận, loại tiền và số tiền → xác nhận và lưu biên lai.

• Ưu điểm: dễ mở tài khoản, mạng lưới ATM rộng, rút tiền 24/7.
• Nhược điểm: phí chuyển tiền quốc tế cao hơn một số ngân hàng online, hỗ trợ tiếng Anh hạn chế.

Dịch vụ chuyển tiền Smiles

Giới thiệu dịch vụ:
Smiles là dịch vụ chuyển tiền quốc tế phổ biến trong cộng đồng người Việt tại Nhật. Đây là giải pháp thay thế ngân hàng, cho phép gửi tiền trực tiếp về Việt Nam mà không cần tài khoản ngân hàng Việt Nam, hoặc kết hợp với tài khoản nhận tiền tại ngân hàng Việt Nam. Smiles nổi bật với tốc độ chuyển tiền nhanh và phí dịch vụ thấp hơn so với ngân hàng truyền thống.

Bước sử dụng:

1. Đăng ký tài khoản Smiles online hoặc qua app di động.
2. Điền thông tin người nhận: họ tên, số tài khoản ngân hàng hoặc chọn nhận tiền mặt.
3. Nạp tiền vào tài khoản Smiles qua chuyển khoản từ ngân hàng Nhật.
4. Xác nhận giao dịch, hệ thống gửi tiền về Việt Nam trong 1–2 ngày làm việc.

• Ưu điểm: phí thấp, tốc độ nhanh, giao dịch dễ dàng.
• Nhược điểm: giới hạn ngân hàng nhận ở Việt Nam, hỗ trợ tiếng Nhật và tiếng Anh tùy khu vực.

Dịch vụ chuyển tiền DCOM

Giới thiệu dịch vụ:
DCOM là một công ty chuyển tiền quốc tế uy tín tại Nhật, chuyên hỗ trợ gửi tiền về Việt Nam, Philippines, và một số nước châu Á khác. DCOM thích hợp với người nước ngoài muốn gửi tiền số lượng vừa và nhỏ, hoặc cần thanh toán cho gia đình và đối tác kinh doanh.

Bước sử dụng:

1. Mở tài khoản DCOM online hoặc tại chi nhánh.
2. Điền thông tin người nhận: tên, tài khoản ngân hàng hoặc nhận tiền mặt.
3. Nạp tiền vào DCOM bằng chuyển khoản ngân hàng Nhật.
4. Xác nhận giao dịch → theo dõi quá trình chuyển tiền.

• Ưu điểm: phí hợp lý, dễ sử dụng cho người nước ngoài, hỗ trợ nhiều loại tiền tệ.
• Nhược điểm: mạng lưới nhận tiền hạn chế, một số chi nhánh ít hỗ trợ tiếng Anh.

Dịch vụ chuyển tiền SBI Remit

Giới thiệu dịch vụ:
SBI Remit là một dịch vụ chuyển tiền quốc tế nổi tiếng thuộc tập đoàn SBI, được đánh giá cao về tỷ giá và phí dịch vụ thấp. SBI Remit kết nối trực tiếp ngân hàng Nhật với ngân hàng ở Việt Nam, giúp người nước ngoài tiết kiệm chi phí so với các ngân hàng truyền thống.

Bước sử dụng:

1. Tải app hoặc truy cập website SBI Remit → đăng ký tài khoản.
2. Xác minh danh tính bằng thẻ cư trú và hộ chiếu.
3. Nhập thông tin người nhận: ngân hàng, chi nhánh, số tài khoản.
4. Nạp tiền từ tài khoản ngân hàng Nhật → xác nhận → theo dõi tiến trình giao dịch.

• Ưu điểm: phí chuyển tiền thấp, tỷ giá tốt, giao dịch an toàn.
• Nhược điểm: chỉ áp dụng cho các ngân hàng đối tác, hạn chế chuyển tiền mặt.

Dịch vụ chuyển tiền Kyodai (協大)

Giới thiệu dịch vụ:
Kyodai là công ty chuyển tiền quốc tế chuyên phục vụ cộng đồng người Việt tại Nhật. Dịch vụ này nổi bật về tốc độ và tính linh hoạt, có thể nhận tiền bằng hình thức chuyển khoản hoặc tiền mặt. Kyodai cũng hỗ trợ tư vấn trực tiếp cho khách hàng về tỷ giá và cách gửi tiền an toàn.

Bước sử dụng:

1. Mở tài khoản Kyodai online hoặc tại văn phòng chi nhánh.
2. Điền thông tin người nhận: ngân hàng hoặc địa chỉ nhận tiền mặt.
3. Nạp tiền từ ngân hàng Nhật → xác nhận giao dịch → lưu biên lai.
4. Theo dõi quá trình giao dịch trực tiếp trên app hoặc website.

• Ưu điểm: tốc độ giao dịch nhanh, hỗ trợ nhận tiền mặt, tiện lợi cho người Việt.
• Nhược điểm: phí có thể cao hơn dịch vụ fintech, không phổ biến ở những khu vực ngoài cộng đồng người Việt.

Lưu ý quan trọng cho người Việt và người nước ngoài

1. Chuẩn bị giấy tờ đầy đủ: thẻ cư trú, hộ chiếu, tài khoản ngân hàng tại Nhật.
2. Kiểm tra tỷ giá trước khi giao dịch: ngân hàng truyền thống thường có tỷ giá thấp hơn fintech.
3. Đối chiếu thông tin người nhận: họ tên, số tài khoản, SWIFT/BIC…, tránh lỗi khi chuyển tiền.
4. Lưu biên lai và theo dõi giao dịch: rất cần thiết, vì đây là chứng từ quan trọng khi xảy ra sai sót hoặc tranh chấp.
5. Chọn dịch vụ phù hợp: nếu chuyển tiền thường xuyên, fintech như Wise tiết kiệm hơn. Nếu muốn an toàn và uy tín, ngân hàng truyền thống là lựa chọn phù hợp.
6. Phòng tránh rủi ro lừa đảo: tránh chuyển tiền cho người lạ hoặc dịch vụ không rõ nguồn gốc.

Kết luận

Đổi ngoại tệ và chuyển tiền tại Nhật là nhu cầu thiết yếu của nhiều người nước ngoài, nhưng mỗi hình thức đều có ưu/ nhược điểm, chi phí và thủ tục riêng. Ngân hàng truyền thống an toàn nhưng tốn phí và thủ tục phức tạp. Trong khi ngân hàng trực tuyến hoặc dịch vụ fintech lại nhanh gọn, chi phí thấp hơn. Bên cạnh đó, việc nắm rõ tỷ giá, hạn mức giao dịch và các quy định xác minh sẽ giúp bạn tiết kiệm đáng kể và tránh rủi ro không đáng có.
Hy vọng thông qua bài viết này, sẽ giúp bạn đọc chọn được kênh đổi và chuyển tiền phù hợp, vừa an toàn, vừa tối ưu chi phí.