Kinh Ngiệm Sinh Con Tại Bệnh Viện Nhật – Những Điều Nên Biết

Sinh con là một trong những cột mốc quan trọng nhất trong đời mỗi gia đình. Với những người Việt sống ở Nhật, việc này vừa mang nhiều cảm xúc, vừa kèm theo những lo lắng vì khác biệt ngôn ngữ, văn hóa, và thủ tục y tế. Bài viết này, Sống Nhật sẽ chia sẻ kinh nghiệm thực tế từ lúc chuẩn bị mang thai, chọn bệnh viện, làm thủ tục, đến quá trình sinh và chăm sóc sau sinh tại Nhật.

Chuẩn bị từ khi mang thai

Ngay khi biết mình mang thai, điều đầu tiên bạn nên làm là đi khám xác nhận thai (妊娠判定 – ninshin hantei) tại một phòng khám sản phụ khoa. Sau khi bác sĩ xác nhận có tim thai, bạn sẽ nhận được Giấy chứng nhận mang thai (妊娠届出書 – ninshin todoke).

Mang giấy này đến Trung tâm y tế hoặc Ủy ban nhân dân thành phố/quận để:

• Đăng ký mang thai
• Nhận Sổ tay mẹ và bé (母子健康手帳 – boshi kenkō techō)
• Nhận phiếu giảm giá khám thai và tiêm phòng

💡 Lưu ý: Ở Nhật, chi phí khám thai và sinh nở không được bảo hiểm y tế chi trả (vì được coi là không phải bệnh). Tuy nhiên, bạn sẽ nhận trợ cấp sinh con khoảng 500,000 yên/con (出産育児一時金 – shussan ikuji ichijikin).

Chọn bệnh viện hoặc cơ sở sinh

Ở Nhật có nhiều lựa chọn để sinh con:

Bệnh viện công (公立病院・県立病院・市立病院)

Quản lý

• Do chính quyền địa phương quản lý, gồm:

• 県立病院: do tỉnh quản lý
• 市立病院: do thành phố/quận quản lý
• Một số trung tâm y tế công lập (公立総合病院) là bệnh viện đa khoa lớn.

Đặc điểm

• Phục vụ mọi đối tượng dân cư, đặc biệt ưu tiên cư dân trong khu vực.
• Thường có đầy đủ trang thiết bị và chuyên khoa, đủ xử lý các ca sinh khó hoặc biến chứng.
• Nhân viên y tế tuân theo quy định nghiêm ngặt của chính quyền.

Chi phí

• Chi phí hợp lý hơn tư nhân, đặc biệt với mẹ bầu sử dụng trợ cấp sinh con (500,000 yên).
• Chi phí phòng thường ít tiện nghi, phòng riêng hạn chế.
• Thường không có nhiều gói dịch vụ bổ sung, ví dụ suất ăn theo khẩu vị Nhật cơ bản.

Ưu – Nhược điểm

Ưu điểm:

• An toàn, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm
• Chi phí vừa phải
• Thường xử lý được ca khó

Nhược điểm:

• Chờ khám lâu, phòng ốc đơn giản
• Ít lựa chọn phòng riêng hoặc dịch vụ tiện nghi

 Bệnh viện tư (私立病院・クリニック)

Quản lý

• Do cá nhân hoặc tập đoàn tư nhân sở hữu và quản lý.
• Có thể là bệnh viện đa khoa tư nhân hoặc phòng khám sản khoa tư nhân (một khoa chuyên về sản phụ khoa).

Đặc điểm

• Phục vụ theo nhu cầu bệnh nhân, không phân biệt cư dân địa phương.
• Dịch vụ tiện nghi, hiện đại, nhiều phòng riêng, phục vụ cá nhân hóa.
• Có thể tổ chức khám tham quan phòng sinh, lớp học tiền sản, dịch vụ tư vấn dinh dưỡng và tâm lý.

Chi phí

• Cao hơn công lập: khoảng 500,000 – 700,000 yên cho sinh thường.
• Phòng riêng, suất ăn tốt, chăm sóc chu đáo sẽ tốn thêm chi phí.
• Trợ cấp sinh con vẫn áp dụng 500,000 yên, nhưng bạn sẽ thanh toán phần chênh lệch nếu tổng chi phí cao hơn.

Ưu – Nhược điểm

Ưu điểm:

• Dịch vụ cao cấp, thoải mái
• Có nhiều lựa chọn phòng riêng
• Thời gian thăm khám linh hoạt, ít đông đúc

Nhược điểm:

• Chi phí cao
• Có thể xa nhà, không ưu tiên cư dân
• Một số cơ sở nhỏ không xử lý được ca khó, phải chuyển viện nếu biến chứng

Nhà hộ sinh (助産院 – Josanin)

• Do nữ hộ sinh quản lý, không có bác sĩ thường trực
• Chỉ nhận các ca thai kỳ bình thường, khoẻ mạnh, không có biến chứng bất thường.
• Môi trường thân thiện, sinh theo phương pháp tự nhiên
• Chi phí thấp hơn bệnh viện (khoảng 350,000 – 450,000 yên)
• Nếu có biến chứng, sẽ được chuyển ngay sang bệnh viện đa khoa

 Cách tìm và kiểm tra thông tin bệnh viện

1. Hỏi trực tiếp tại Trung tâm y tế thành phố/quận – họ sẽ cung cấp danh sách bệnh viện, nhà hộ sinh, phòng khám trong khu vực.
2. Tìm trên trang web của thành phố – thường có mục “出産できる医療機関” (cơ sở y tế có dịch vụ sinh nở).
3. Dùng Google Maps – gõ từ khóa “産婦人科” kèm tên thành phố để xem đánh giá và vị trí.
4. Nhóm cộng đồng người Việt tại Nhật – hỏi kinh nghiệm thực tế từ các mẹ đã sinh ở địa phương.
5. Tham gia ngày khám tham quan (見学会) – nhiều bệnh viện tổ chức buổi tham quan phòng sinh, phòng hậu sản, giúp bạn dễ quyết định.

💡 Kinh nghiệm: Nên chọn nơi sinh cách nhà tối đa 30 phút để thuận tiện khi chuyển dạ.

Chi phí sinh con tại Nhật

Chi phí trung bình:

• Bệnh viện đa khoa: 400,000 – 500,000 yên
• Bệnh viện phụ sản: 500,000 – 700,000 yên
• Nhà hộ sinh: 350,000 – 450,000 yên

Bạn sẽ được trợ cấp sinh con 500,000 yên (một số địa phương cộng thêm hỗ trợ).
Cách nhận trợ cấp:

• Trả trực tiếp cho bệnh viện (直接支払制度 – chokusetsu shiharai seido) → bạn chỉ bù phần chênh lệch
• Hoặc tự trả trước rồi làm thủ tục nhận lại

Các buổi khám thai định kỳ

Lịch khám thai ở Nhật thường sẽ theo lịch như dưới đây, tuy nhiên cũng tuỳ theo bệnh viện mà lịch khám và quy trình khám sẽ thay đổi nên thông tin dưới mang tính tham khảo nhé. Sau khi xác định và đăng ký sinh khám tại bệnh viện thì bệnh viện sẽ hướng dẫn cụ thể cũng như cung cấp lịch khám thai, quy trình khám thai.

Lịch khám thai ( tham khảo)

• Tuần 4–23: Mỗi 4 tuần/lần
• Tuần 24–35: Mỗi 2 tuần/lần
• Tuần 36 trở đi: Mỗi tuần/lần

Quy trình khám thai ( tham khảo):

• Đo huyết áp, cân nặng
• Siêu âm
• Lấy mẫu nước tiểu
• Kiểm tra tim thai

💡 Nên mang Sổ tay mẹ và bé mỗi lần khám để bác sĩ ghi kết quả.

Kinh nghiệm chuẩn bị đồ đi sinh

Mỗi bệnh viện sẽ phát danh sách đồ cần chuẩn bị, nhưng cơ bản gồm:

• Giấy tờ: Thẻ bảo hiểm y tế, thẻ cư trú, sổ mẹ và bé
• Quần áo: Đồ ngủ cho mẹ, áo liền cho bé sơ sinh, khăn quấn cho bé (おくるみ – okurumi)
• Đồ vệ sinh: Bỉm mẹ, bỉm bé, khăn, băng vệ sinh sau sinh
• Đồ cá nhân: Cốc, đũa/thìa, bàn chải, sạc điện thoại

💡 Một số bệnh viện cho thuê hoặc bán sẵn gói đồ sinh, bạn chỉ cần mang đồ cá nhân.

Dấu hiệu chuyển dạ và nhập viện

Gần đến ngày sinh, thường tầm 35 tuần trở đi, bệnh viện sẽ có giấy hướng dẫn bạn theo dõi các dấu hiệu bất thường hoặc báo hiệu chuyển dạ để sản phụ chủ động trong việc liên lạc. Những dấu hiệu các sản phụ cần chú ý khi gần đến ngày sinh là

• Cơn co thắt đều, mỗi 5–10 phút/lần : đây có thể là cơn đau chuyển dạ, khi xuất hiện những cơn đau này cần liên hệ đến bệnh viện để trao đổi với bác sĩ.
• Vỡ ối (破水 – hasui) : cần liên hệ đến bệnh viện báo cáo và khẩn cấp di chuyển đến viện
• Ra máu nhiều
• Thai ít cử động bất thường

Khi có dấu hiệu, hãy gọi điện cho bệnh viện để thông báo.
Nếu không thể tự đi, có thể gọi taxi sản phụ (陣痛タクシー – jintsū takushī) đã đăng ký trước.

Quá trình sinh ở bệnh viện Nhật

Khi có dấu hiệu sắp sinh

• Dấu hiệu thường gặp: đau bụng từng cơn (cơn co thắt), ra nước ối, ra máu hồng.
• Khi có dấu hiệu, sản phụ hoặc người nhà gọi điện trực tiếp cho bệnh viện nơi đã đăng ký sinh (lưu ý: ở Nhật không thể tự ý đến bệnh viện bất kỳ mà phải sinh ở nơi đã đăng ký).
• Sau khi trao đổi qua điện thoại, bệnh viện sẽ hướng dẫn nhập viện nếu cần.

Nhập viện (入院手続き)

• Mang theo: Sổ tay mẹ & bé (母子手帳), thẻ bảo hiểm y tế, giấy tờ bệnh viện yêu cầu, túi đồ chuẩn bị sẵn.
• Bác sĩ và hộ sinh sẽ kiểm tra: tình trạng cổ tử cung, tim thai, huyết áp, nhiệt độ, nước ối.
• Nếu xác định đã chuyển dạ, mẹ sẽ được đưa vào phòng sinh hoặc phòng chờ sinh.

Giai đoạn chuyển dạ

• Tùy từng bệnh viện mà mẹ được nằm trong phòng sinh riêng hoặc phòng chờ nhiều người.
• Hộ sinh là người chính chăm sóc trong giai đoạn này: theo dõi tim thai, hướng dẫn hít thở, xoa bóp, hỗ trợ thay đổi tư thế.
• Bác sĩ chỉ vào khi cần can thiệp y tế hoặc ca sinh phức tạp.
• Gia đình (thường là chồng) có thể được vào phòng sinh ở một số bệnh viện (cần đăng ký trước).

Sinh con

• Khi cổ tử cung mở hoàn toàn (~10 cm), mẹ được đưa vào bàn sinh.
• Cách sinh phổ biến nhất là sinh thường .
• Nếu có biến chứng (thai ngược, suy thai, mẹ kiệt sức…), bác sĩ sẽ quyết định can thiệp như mổ lấy thai hoặc hút chân không/kẹp forceps.
• Sau khi em bé chào đời, bé sẽ được lau sạch, cắt rốn, kiểm tra sức khỏe ban đầu (APGAR test), và đặt trên ngực mẹ (da kề da).

Chăm sóc sau sinh

Thời gian nằm viện

• Sinh thường: 5–6 ngày
• Sinh mổ: 7–10 ngày

Chế độ chăm sóc

• Mẹ được hướng dẫn cho con bú, vệ sinh vết khâu
• Bé được kiểm tra cân nặng, vàng da, phản xạ
• Một số bệnh viện cho phép ở cùng con 24/24, số khác sẽ để bé ở phòng riêng và đưa cho mẹ khi cho bú

Thanh toán và nhận trợ cấp

Trước khi xuất viện:

• Bệnh viện tính tổng chi phí
• Nếu áp dụng trả trực tiếp, bệnh viện trừ luôn khoản trợ cấp 500,000 yên
• Nếu chi phí thấp hơn trợ cấp, bạn sẽ được nhận lại phần dư

Sau khi về nhà

• Đăng ký khai sinh cho bé trong vòng 14 ngày tại UBND thành phố/quận
• Đăng ký bảo hiểm y tế và trợ cấp nuôi con (児童手当 – jidō teate)
• Hẹn khám sức khỏe sau sinh cho mẹ và bé

Dịch vụ chăm sóc sau sinh (産後ケア)

Tại rất nhiều địa phương trên Nhật Bản, thường sẽ có các trung tâm dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh. Những dịch vụ này rất hữu ích giúp cho các bà mẹ lần đầu làm mẹ chưa có kinh nghiệm và còn nhiều lo lắng sẽ an tâm hơn rất nhiều. Bạn có thể tìm thông tin về các trung tâm dịch vụ này qua google ( tìm từ khoá tên 市 + 産後ケア) hoặc liên hệ đến văn phòng hành chính (市役所).

Về hình thức chăm sóc , thăm khám thì sẽ có 2 hình thức

• Ở lại qua đêm tại cơ sở y tế hoặc nhà hộ sinh
• Nhân viên y tế đến tận nhà

• Đăng ký: Liên hệ Trung tâm y tế thành phố (保健センター – hoken sentā) để biết chi phí và điều kiện

Lưu ý cho mẹ Việt tại Nhật

1. Ngôn ngữ: Nếu không tự tin tiếng Nhật, nên tìm bệnh viện có thông dịch viên hoặc nhân viên biết tiếng Việt/Anh
2. Ăn uống: Suất ăn bệnh viện Nhật thường nhạt và theo khẩu vị Nhật, có thể mang thêm đồ ăn vặt lành mạnh
3. Phong tục: Ở Nhật, người nhà thường không ở lại qua đêm cùng sản phụ, trừ khi bệnh viện cho phép
4. Hỗ trợ tinh thần: Sau sinh, nếu thấy buồn bã hoặc lo lắng quá mức, hãy báo với bác sĩ – ở Nhật có dịch vụ tư vấn trầm cảm sau sinh

Kết luận

Sinh con ở Nhật tuy có nhiều quy định và chi phí khá cao, nhưng đổi lại là môi trường y tế an toàn, sạch sẽ và đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp. Chuẩn bị kỹ từ khi mang thai, chọn nơi sinh phù hợp, hiểu rõ quy trình và quyền lợi trợ cấp sẽ giúp mẹ bầu yên tâm hơn. Hy vọng những kinh nghiệm trên sẽ giúp bạn có một hành trình “vượt cạn” tại Nhật suôn sẻ và trọn vẹn.