Thị Trường Việc Làm Ở Nhật Và Hướng Dẫn Tìm Việc Online Cho Người Mới

Nhật Bản từ lâu đã nổi tiếng là một trong những quốc gia có nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, dân số già hóa nhanh và tỷ lệ sinh thấp đã khiến Nhật rơi vào tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng trong nhiều ngành nghề. Điều này mở ra cơ hội lớn cho lao động nước ngoài, trong đó có cộng đồng người Việt Nam – hiện đang là nhóm lao động nước ngoài đông nhất tại Nhật.

Một số ngành thiếu nhân lực trầm trọng:

• Điều dưỡng – chăm sóc người cao tuổi (介護): nhu cầu nhân lực rất lớn, được chính phủ hỗ trợ mạnh.
• Xây dựng, cơ khí, chế tạo, sản xuất linh kiện điện tử: cần nhiều lao động có kỹ năng.
• Nhà hàng – khách sạn, dịch vụ ăn uống: mở rộng do du lịch hồi phục sau COVID-19.
• Công nghệ thông tin (IT): thiếu hụt kỹ sư, đặc biệt là mảng AI, data, phần mềm.

Theo Bộ Lao động Nhật Bản, tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức thấp (2–3%), nhưng nhu cầu tuyển dụng lao động nước ngoài ngày càng tăng. Điều này có nghĩa là nếu biết cách tìm kiếm và chuẩn bị hồ sơ đúng chuẩn, người Việt có nhiều cơ hội tìm được việc làm ổn định và phù hợp.

Người Việt tại Nhật và lợi thế khi tìm việc

Trong những năm gần đây, cộng đồng người Việt tại Nhật Bản tăng trưởng mạnh mẽ cả về số lượng lẫn chất lượng. Theo thống kê của Bộ Tư pháp Nhật (出入国在留管理庁), tính đến năm 2024, người Việt Nam đã trở thành nhóm lao động nước ngoài đông thứ hai tại Nhật, chỉ sau Trung Quốc. Điều này phản ánh sự tin tưởng ngày càng lớn của doanh nghiệp Nhật đối với nguồn nhân lực Việt.

Tinh thần cần cù và chịu khó

Người Việt Nam thường được đánh giá cao về sự chăm chỉ, chịu khó và khả năng thích nghi với môi trường làm việc khắt khe. Nhiều công ty Nhật sau khi tiếp nhận thực tập sinh hoặc nhân viên người Việt đều có phản hồi tích cực, bởi họ ít khi than vãn, sẵn sàng tăng ca và nỗ lực học hỏi kỹ năng mới. Đây là một lợi thế rất lớn trong mắt nhà tuyển dụng.

Độ tuổi lao động trẻ, giàu năng lượng

Phần lớn lao động Việt Nam tại Nhật ở độ tuổi 20–35, tức là giai đoạn sung sức nhất để học hỏi và làm việc. Trong khi đó, Nhật Bản đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số (高齢化社会), thiếu hụt lao động trẻ. Chính vì vậy, người Việt trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu để bổ sung nguồn nhân lực cho thị trường lao động Nhật.

Người Việt có sự linh hoạt trong công việc

Hiện nay, các bạn Việt Nam rất “đa năng” khi sở hữu nhiều kỹ năng công việc. Ví dụ: một bạn du học sinh có thể vừa đi làm thêm trong nhà hàng, vừa nhận dịch thuật, hoặc sau khi tốt nghiệp có thể làm việc trong nhiều ngành nghề khác nhau từ sản xuất, logistics, IT cho đến chăm sóc sức khỏe. Tính linh hoạt này khiến nhiều doanh nghiệp Nhật đánh giá cao và muốn tuyển dụng lâu dài.

Lợi thế về sự quen thuộc văn hóa

Người Việt và người Nhật có một số điểm tương đồng về văn hóa: tôn trọng tập thể, coi trọng lễ nghi, và quan tâm đến sự hài hòa trong quan hệ xã hội. Điều này giúp người Việt dễ dàng hòa nhập vào môi trường công ty Nhật, nơi mà tinh thần “和 (wa) – sự hòa hợp” được đặt lên hàng đầu.

Tuy nhiên, bên cạnh lợi thế vẫn có thách thức

• Cạnh tranh với lao động bản xứ hoặc lao động có trình độ cao từ các nước khác.
• Yêu cầu nghiêm ngặt về visa và hồ sơ.
• Một số công ty vẫn còn định kiến hoặc ưu tiên lao động Nhật.

Xu hướng tuyển dụng lao động nước ngoài tại Nhật

Trong bối cảnh dân số Nhật Bản đang già hóa nhanh chóng và tỷ lệ sinh giảm mạnh, tình trạng thiếu hụt nhân lực (人手不足) đã trở thành vấn đề nghiêm trọng trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế. Theo số liệu từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, đến năm 2040, Nhật sẽ thiếu khoảng 6,44 triệu lao động, đặc biệt là trong các ngành chăm sóc sức khỏe, xây dựng, và sản xuất. Chính phủ Nhật đã buộc phải thay đổi chính sách tiếp nhận lao động, chuyển từ việc hạn chế nghiêm ngặt sang mở cửa dần dần, đồng thời đa dạng hóa hình thức visa để thu hút nhân lực từ nước ngoài.

特定技能 (Tokutei Ginou – Kỹ năng đặc định)

Visa này được chia làm hai loại: Tokutei Ginou số 1 cho phép lao động làm việc tối đa 5 năm trong 16 ngành thiếu nhân lực như xây dựng, điều dưỡng (介護), nông nghiệp, chế biến thực phẩm, hàng hải… Người lao động cần vượt qua kỳ thi tay nghề và tiếng Nhật để được cấp visa. Tokutei Ginou số 2 thì mở rộng hơn, cho phép gia hạn dài hạn và có thể bảo lãnh gia đình, chủ yếu áp dụng cho những ngành đòi hỏi kỹ năng cao. Đây được xem là một bước tiến lớn, vì trước đây hầu như chỉ có thực tập sinh kỹ năng (技能実習) nhưng họ không được phép ở lại lâu dài.

技術・人文知識・国際業務 (Kỹ thuật – Nhân văn – Quốc tế)

Vẫn là một kênh quan trọng để thu hút lao động chất lượng cao. Loại visa này dành cho người có bằng đại học hoặc chuyên môn tương đương, và thường áp dụng cho các ngành như công nghệ thông tin, kinh doanh quốc tế, phiên dịch – biên dịch, thiết kế, marketing. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và chuyển đổi số tại Nhật, nhu cầu về kỹ sư IT nước ngoài ngày càng tăng, trong đó có nhiều kỹ sư Việt Nam đang làm việc trong các công ty lớn và cả các doanh nghiệp khởi nghiệp (スタートアップ).

介護 (Kaigo – Điều dưỡng)

Được đưa vào nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng trong ngành chăm sóc người cao tuổi. Với tốc độ già hóa hiện nay, số lượng điều dưỡng viên cần thiết tăng cao nhưng lực lượng lao động Nhật lại không đủ. Người nước ngoài có trình độ tiếng Nhật và chứng chỉ điều dưỡng quốc tế có cơ hội lớn để được tuyển dụng và định cư lâu dài.

Có thể nói, xu hướng tuyển dụng lao động nước ngoài tại Nhật đang ngày càng rõ rệt và cởi mở hơn. Người Việt Nam, nhờ lợi thế về sự chăm chỉ, khả năng học tiếng Nhật nhanh, và cộng đồng đông đảo, đang trở thành một trong những nhóm lao động chủ lực. Trong tương lai, việc sở hữu bằng cấp, chứng chỉ nghề, năng lực tiếng Nhật (JLPT N3 trở lên) cùng tinh thần gắn bó lâu dài sẽ là chìa khóa giúp người lao động Việt Nam tìm được việc làm ổn định trong ngành điều dưỡng tại Nhật Bản.

Các kênh tìm việc online phổ biến tại Nhật

Ngày nay, tìm việc online đã trở thành phương thức chính. Một số nền tảng uy tín mà người mới nên biết:

Website tuyển dụng lớn

• Rikunabi (リクナビ), Mynavi (マイナビ): chủ yếu cho sinh viên mới ra trường (shinsotsu).
• Indeed Japan: giống Indeed toàn cầu, nhiều việc part-time và full-time. ( hướng dẫn bên dưới )
• Daijob: dành cho người nước ngoài, có nhiều công việc yêu cầu tiếng Anh.
• GaijinPot Jobs: chuyên cho người nước ngoài, dễ tìm việc dịch vụ, giáo dục.

Website hỗ trợ việc làm cho người Việt

• ViecNhat, JapanWork, HelloWork (phiên bản tiếng Việt).
• Các công ty phái cử và giới thiệu nhân lực có trang tuyển dụng bằng tiếng Việt.

Ứng dụng và mạng xã hội

• LINE, Facebook Group: nhiều nhóm “Tìm việc tại Tokyo/Osaka/Nagoya” cập nhật liên tục.
• LinkedIn: ngày càng phổ biến trong giới IT, kinh doanh.

Hướng dẫn tìm việc online cho người mới

Đăng ký và tìm việc trên Indeed Japan

Indeed (https://jp.indeed.com) là nền tảng tuyển dụng số 1 tại Nhật, tổng hợp việc từ nhiều công ty và website khác. Cách đăng ký rất đơn giản, chỉ cần email và ít bước cơ bản:

Bước 1: Vào apple store hoặc google play

• Tìm kiếm indeed và tải về

Bước 2: Tạo tài khoản

• Bấm nút アカウントを作成 (Tạo tài khoản).
• Có thể tạo bằng cách liên kết các tài khoản Google, Apple, Line hoặc bằng các thủ công bằng các nhập địa chỉ Gmail

 

Bước 3: Tạo hồ sơ cá nhân (履歴書オンライン)

• Điền các thông tin cơ bản: họ tên (ローマ字), địa chỉ, số điện thoại.
• Thêm kinh nghiệm làm việc, học vấn, chứng chỉ JLPT, MOS, bằng cấp nghề.
• Upload ảnh thẻ chuyên nghiệp (khuyến khích).

Bước 4: Tìm việc

• Ô tìm kiếm: nhập khu vực bạn muốn tìm việc (Tokyo, Osaka, Nagoya…)
• Ở ô tìm kiếm bấm vào sẽ có các chi tiết công việc khác như loại hình tuyển dụng ( nhân viên chính thức, nhân viên baito ), loại công việc 職種, đặc điểm công việc 特徴, lương 給与,….
• Ô キーワード có thể điền ベトナム nếu muốn làm công việc có liên quan đến Việt Nam

 

Bước 5: Ứng tuyển (応募する)

• Khi thấy công việc phù hợp, bấm 応募する.
• Điền thông tin liên hệ và gửi hồ sơ trực tuyến.
• Một số công ty yêu cầu gửi hồ sơ qua email, hoặc điền entry form riêng.

Bước 6: Quản lý hồ sơ

• Trong tài khoản Indeed, bạn có thể theo dõi trạng thái hồ sơ (chưa xem, đang xét duyệt, mời phỏng vấn).
• Có thể bật thông báo email khi có việc mới phù hợp.

Lời khuyên cho người Việt tại Nhật khi tìm việc

• Đầu tư tiếng Nhật: JLPT N2 là “chìa khóa vàng”, nhưng nếu bạn muốn làm văn phòng, hãy cố gắng đạt N1.
• Xây dựng kỹ năng mềm: cách giao tiếp, làm việc nhóm, viết email lịch sự – người Nhật đánh giá cao thái độ hơn là bằng cấp.
• Kiểm tra kỹ hợp đồng lao động: Đọc kỹ điều khoản về lương, thời gian làm việc, bảo hiểm. Đừng vội vàng ký chỉ vì cần việc.
• Mở rộng mối quan hệ (Networking): Tham gia các hội thảo, sự kiện việc làm (就職フェア), đây là cơ hội lớn để kết nối trực tiếp với nhà tuyển dụng.
• Kiên nhẫn và linh hoạt: Tìm việc ở Nhật có thể mất từ 2–6 tháng. Hãy chuẩn bị tâm lý và không bỏ cuộc giữa chừng.

Tương lai việc làm cho người Việt tại Nhật

Trong 5–10 năm tới, Nhật Bản sẽ vẫn thiếu lao động nghiêm trọng, đặc biệt trong điều dưỡng, xây dựng và công nghệ thông tin. Người Việt với lợi thế trẻ trung, chịu khó và ngày càng giỏi tiếng Nhật sẽ tiếp tục là lực lượng lao động quan trọng.

Điều quan trọng là mỗi cá nhân cần trang bị kiến thức, kỹ năng và tinh thần cầu tiến. Khi làm việc tại Nhật, chúng ta không chỉ kiếm sống cho bản thân mà còn góp phần xây dựng hình ảnh tốt đẹp của cộng đồng Việt Nam tại đây.

Kết luận

Thị trường việc làm tại Nhật đầy thách thức nhưng cũng tràn ngập cơ hội. Nếu biết tận dụng công cụ online, chuẩn bị hồ sơ chu đáo và kiên nhẫn theo đuổi mục tiêu, bất kỳ ai cũng có thể tìm được công việc phù hợp. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn mới sang Nhật hoặc đang loay hoay tìm việc có thêm động lực và định hướng rõ ràng.